Stemming

Al jaren neem ik zitting op één van de Zwolse stembureaus. In eerste instantie vanwege de ervaring, in tweede instantie om mijn collega’s uit de brand te helpen en ik zal niet ontkennen dat de kleine vergoeding ook altijd zeer welkom is in huisje “structureel te veel wensen”. Dit jaar was ik ingedeeld in een bejaardentehuis, of zoals dat tegenwoordig heet, een zorgcentrum. Die naam doet het overigens eer aan want ik heb niet anders gezien dan een zorgzame betrokkenheid van het personeel bij zowel de bewoners als bij ons, de gasten van de dag.
De setting was hetzelfde als altijd. Een lange tafel met daarachter drie leden tegenover de welbekende hokjes met rode potloden aan een kettinkje. Deze keer gelukkig geen enorme vellen met partijen en kandidaten waarbij je standaard een origamiecursus krijgt, maar een beschaafd formaatje. Gelukkig maar, want de beperkte, c.q. bejaarde bezoekers hadden het al zwaar genoeg.
Het werd een stemdag om nooit te vergeten.

Mevrouw X schuifelt binnen. Het hoofd opgeheven en de stempas stevig geklemd in haar gerimpelde hand. “Ik kom voldoen aan mijn burgerplicht”, klinkt het kordaat en meteen daarna schuift er een glazige waas voor haar ogen. Ik zie het voor mijn neus gebeuren. “Heeft u een legitimatiebewijs meegenomen mevrouw”, luidt mijn standaardvraag en nadat ik haar heb uitgelegd wat dat eigenlijk is, gaat er een klein lichtje branden en ze zegt dat ze straks terug zal komen. Mevrouw X zou die dag nog twee keer verschijnen. Elke keer zonder legitimatie en zonder herinneringen aan de uren ervoor waarin ze ons ook al met een bezoekje had vereerd. Ik had haar zo graag de stem gegund, maar mocht het niet toestaan. Regels naleven is soms zo in strijd met je gevoel.
Een dochter kwam vragen of het mogelijk was om haar moeder, ziek en aan bed gekluisterd, toch te laten stemmen. Ze was te zwak om met bed en al vervoerd te worden. Of wij als stembureau iets konden doen om haar te helpen. Het derde stembureaulid moest ineens “nodig naar het toilet” en nam voor de zekerheid een rood potlood en stembiljet mee. Ze maakte iemand heel erg blij met haar bezoekje.

Legitimaties die niet meer in bezit waren “Ik ga al jaren nergens meer heen mevrouw” en niet ontvangen stempassen “Hier liggen er toch genoeg, mag ik er daar dan niet gewoon eentje van?” Het was geen stemdag zoals ik die gewend was.
Maar wat me het meest raakte was een gedistingeerde oude heer. Strak in het pak en nog redelijk vlot met zijn hulpmiddel op luchtbanden. “Dat is mijn oude chef”, hoor ik mijn collega van de dag naast me fluisteren. Er worden handen geschud. 92 Jaar en nog helder van geest. Het lichaam echter overduidelijk begonnen aan de winter van zijn leven. Degene waar je vroeger bang voor was, die regeerde vanuit een ivoren toren en waar je met ontzag naar opkeek staat ineens voor je, oud en versleten. Het zei mij dat wie je in je leven ook ontmoet, met wie je ook ruzie maakt, uiteindelijk eindigen we allemaal op een punt dat we moeten onderkennen dat onze tijd geweest is.
Ik zag die dag alle stadia van aftakeling voorbij komen, maar een ding hadden ze allemaal gemeen. Er moet gestemd worden! Met name de dames waren er duidelijk over. “We hebben niet voor niets zo hard gevochten voor dit recht. Zolang ik mijn hand nog kan optillen of iemand kan vragen om me te helpen, maak ik er gebruik van.”

Even mocht ik deel uitmaken van een huis waarin vele verhalen samenkomen. Terwijl in de recreatiezaal de knutselspulletjes en spelletjes tevoorschijn werden gehaald, koesterde ik mijn jeugd en nog gezonde lichaam.

De woorden van mevrouw X waren de laatste gedachten die ik na die lange dag had. “Als je alles en iedereen die je liefhebt gaandeweg je tijd hier op aarde bent verloren is vergeten een zegen en een ontmoeting met mijn Schepper een moment om naar uit te kijken.”

Ik was een dag aanwezig op het laatste station. Het was een dag die me op vele fronten raakte.

Marga, 20 maart 2014