Afscheid

…Natuurlijk weten we dat menselijk leven sterfelijk is, maar het doet pijn, het veroorzaakt verdriet, het wordt duister om ons heen wanneer het leven ons ontglipt. Over tranen hoeven we ons niet te schamen, want in droefheid kan de liefde nog meer zichtbaar worden…

Ik was laatst foto’s aan het uitzoeken. Zo’n vergeten doosje foto’s die het album nooit gehaald hebben. Ik kwam allerlei oude meuk tegen van heel vroeger waaronder een foto bij mijn opa thuis. Ik zal een jaar of 11 zijn geweest en ik zit bij opa op schoot. Dat was een kilo of 25 geleden. Mijn opa, toen al een fragiel oud mannetje, temidden van zijn kinderen en aanhang. Genomen op zomaar een zondag dat we met zijn allen bij elkaar waren en die zeldzaam waren door de 170 km die er zat tussen ons gezin en de rest van de familie. Wat zijn foto’s confronterend als je je dan ineens realiseert dat twee personen op de foto al niet meer in ons midden zijn. Dat heb ik ook altijd als ik de jaarlijkse kerstkaarten schrijf en ik weer een adres kan doorstrepen in mijn adresboekje. Op het moment dat ik de foto vond wist ik nog niet dat we een maand later de derde persoon weg konden brengen.

Vandaag was ik weer even terug in het verleden. Het geboortedorp van mijn vader, de kerk waaruit mijn opa gecremeerd is, de dienst voor mijn oom.. Ik zag me weer zitten, vooraan in de kerk, mijn hand in die van mijn vader die ik tot dan toe nog niet vaak en zeker niet zo erg had zien huilen. Ik was volledig geintimideerd door de kist in het gangpad en probeerde me voor te stellen hoe hij daar lag. Opa.. dood..Van de teksten heb ik destijds niet veel gehoord en begrepen en verder dan mijn doop ben ik in kerkelijk opzicht nooit gekomen, dus ik vergaapte me aan de “toestanden” tijdens de katholieke mis. Ik kan me het intense verdriet nog goed herinneren..
Dezelfde kerk, eenzelfde soort dienst, andermans opa… Zijn kleinkinderen staken de kaarsen rond zijn kist aan. Ik wist precies wat ze voelden. Toch was alles anders nu.. De dag begon al chaotisch..

Met zijn vieren zoals vroeger in de auto op weg naar Brabant. Pap wist blind de weg en dat ging op zich ook goed, ware het niet dat hij de verkeerde kerk in gedachten had en dus aan de verkeerde kant het dorp binnen reed. Al vloekend tegen mijn moeder die het niet duidelijk genoeg gezegd had (natuurlijk), baanden we ons een weg door het overvolle dorp. Parkeren was in de oude dorpskern natuurlijk een gigantische opgave dus het vehikel werd illegaal gedumpt en we trokken een sprintje naar de kerk.. Al struikelend kwamen we binnen waar we meteen bevangen werden door de sfeer die me altijd overvalt als ik in de kerk kom… Zacht schuifelden we naar voren waar we een plekje zochten op één van de houten banken. De dienst begon en daarmee het gezang. De buurvrouw links van mij begon meteen enthousiast, uit volle borst en knettervals mee te zingen. Ik maakte de fout om mijn zus rechts van mij aan te kijken. We schoten allebei in de lach en ik moest me echt concentreren op waar we waren en voor kwamen. Dat lukte even later wel door de prachtige dienst, de mooie gebeden, gezangen en de verdrietige kleinkinderen die me zo vreselijk aan mezelf deden denken. Besnotterd liepen we na een lange zit onder begeleiding van de kerkklokken de kerk weer uit op weg naar de auto..
Moeders had natuurlijk op zijn hollands brood mee genomen, dus een snelle lunch in de auto en op weg naar het crematorium. TomTom nu maar wel aangeslingerd, want we wilden tenslotte niet te laat komen. Helaas had het vooroorlogse apparaat nog geen rekening gehouden met de geweldige nieuwe wegconstructie bij Eindhoven en dus reden we gigantisch verkeerd.
Ondertussen was de meligheid flink toegeslagen.. Waarom dat soms zo gaat op dit soort dagen is me een raadsel, maar in plaats van veel huilen werd de spanning eruit gelachen. Het bracht me weer helemaal terug naar vroeger. Pa die in een drukke stad op vakantie de weg probeert te vinden en twee giebelende meiden achterin.. Ook mijn navigatie liet ons in de steek dus na twee keer verkeerd rijden hadden we dan eindelijk het crematorium gevonden. Twintig pijnlijke minuten nadat het afscheid al was begonnen staan we voor een dichte deur. Het bordje met de naam van de volgende die aan de beurt was stond al klaar. Op de bel werd niet gereageerd.. De meligheid begon ook toen weer behoorlijk toe te slaan.. Hebben wij weer… Via de uitgang konden we uiteindelijk naar binnen en twintig minuten nadat we eindelijk zaten was het alweer voorbij.. Zijn zoon brak tijdens de speech die hij hield en ik brak met hem mee. De tranen van het lachen werden weer tranen van verdriet.

Tijdens de broodjes en de koffie kwam er een stukje brabantse gezelligheid bij en werden het tussen de tranen door nog best gezellige uurtjes herinneringen ophalen. Ik had de familie al lang niet gezien.. Na het afscheid heeft pap ons langs alle huizen geloodst waar hij ooit woonde en mooie verhalen verteld over vroeger.. Uiteraard mistten we door het geklep en de gezelligheid in de auto onze afslag waardoor we gedwongen waren over Utrecht te rijden om fijn in de avondspitsfile te belanden.

Het was een dag van vele emoties. Even weer als gezin samen zonder aanhang en kindertjes. Net als vroeger die welbekende rit naar het zuiden, giebelen in de auto, tranen gelachen met zussie, maar ook verdriet om dat wat geweest is en nooit meer terug komt. Het leven gaat hier op aarde net als anders verder, maar voor hem hield het veel te plotseling op. En hij had nog zoveel plannen. We namen afscheid van hem op gepaste wijze, met een lach en een traan en een emotioneel weerzien met lang verloren gewaande familieleden.

De laatste bladzijde van je levensboek is geschreven en vandaag doen we het definitief dicht.

Doe je mijn opa de groeten daarboven?

Marga, 22 juni 2012